Prokurent odpowiedzialny jak zarząd
Obecne prawo, co do zasady, nie wymusza odpowiedzialności prokurenta wobec osób trzecich za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Odpowiedzialność taką ponosi zarząd spółki. Prokurent jest upoważniony do podejmowania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Natomiast zbycie przedsiębiorstwa wymaga już dodatkowego pełnomocnictwa. Prokurent nie jest też podmiotem upoważnionym do złożenia wniosku o upadłość. Od przyszłego roku nastąpią zmiany w tym zakresie.
Nowelizacja ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, wprowadzona przez ustawę z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2016 roku. Od tego dnia wniosek o ogłoszenie upadłości będzie mógł złożyć każdy reprezentant spółki powołany do jej reprezentacji na podstawie ustawy, statutu lub umowy spółki – czyli już nie tylko członkowie zarządu, ale także prokurent. Co za tym idzie prokurent będzie ponosił odpowiedzialność cywilną za zobowiązania spółki z tytułu niezgłoszenia w terminie jej upadłości.
Uniknięcie odpowiedzialności prokurenta będzie możliwe po wykazaniu rozpoczętego postępowania restukturyzacyjnego/zatwierdzonego układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu lub po udowodnieniu braku winy w niezłożeniu w terminie wniosku upadłościowego. Pytanie jak udowodnić brak winy?
Sama prokura nie nakłada na prokurenta obowiązku działania w imieniu i na rzecz spółki. Stanowi jedynie umocowanie do tego rodzaju działań. Jeśli więc prokurent nie ma określonych obowiązków umownych, to jaką starannością w pełnieniu swojej funkcji będzie musiał się wykazać, aby nie ponosić odpowiedzialności? Czy zawsze będzie musiał znać aktualną kondycję finansową spółki czy tylko wtedy kiedy będzie to zawarte w umowie, o ile będzie zawarte?
Nowe przepisy dotyczyć będą prokurentów powołanych po1 stycznia 2016 roku oraz prokurentów pełniących już swoje funkcje w tym dniu.